උත්තර වංශයේ ලියා දැක්වුයේ බුද්ධ ධර්මයේ ඉතිහාසයයි. විශේෂයෙන්ම මෙහි අතීත බෞද්ධ ඉතිහාසය ලියා තැබු නිසා එය උත්තර වංශය යන නමින්ම හැදින් විය. උත්තර වංශය නමැති හෙළ බෞද්ධ ඉතිහාසය ලියා තැබූ මෙම පොත මහනුවර යුගය දක්වාම භාවිතයේ පැවති බවට සාධක රාජාවලිය නම් පොතක් ලියූ කතුවරයාද එහි සඳහන් කරයි.

දළදා හාමුදුරුවන්ට කුරුඳු පූජා කරන්නේ මෙහෙමයි!


ජීවමාන බුදුන්ට පූජාවක්‌ පවත්වනවාය කියන්නේ සුළුකොට තැකිය හැක්‌කක්‌ නොවේ. 

ජාති, ආගම්, කුලභේද, වර්ග, වර්ණ කිසිදු භේදයකින් තොරව මිනිස්‌සු විවිධ දාන මාන පිංකම් කරති. අබැටකින් පිදූවද, මහාමේරූ පර්වත සේ විශාලත්වයෙන් පිදූවද යහපත් සිතිවිල්ලෙන් නම් දානය මහානුභාව සම්පන්නය. 

එසේ මහානුභාව සම්පන්න දානමය පිංකමකි දළදා හිමියන් වෙත පිදෙන කුරුඳු පිංකම.

ජීවමාන බුදුන් වහන්සේ වැඩ සිටින්නේ යෑයි සැලකෙන මහනුවර දළදා මැදුරේ වැඩ සිsටින දන්ත ධාතූන් වහන්සේ වෙත වසරක්‌ වසරක්‌ පාසා සුපිරිසිදු කුරුඳු ඖෂධයෙන් පුද පූජා පැවැත්වෙන්නේ සසීස්‌ පී. වැදිගේ මහතාගේ සුරතිනි. 

පූජාව පැවැත්වෙන්නේ වන්නිලෑ ඇත්තන්ගේ මී පැණි පූජාවට සමගාමීවය. එදිනම ඒ මොහොතේදීම පූජාව සිදු කෙරෙනුයේ දැනට වසර පහළොවක සිටය. 

"දළදා හිමියන්ගේ දිනපතා හීල් දානයට, දහවල් දානයට ගිලන්පසට එක්‌කාසු කිරීමට මගේ අතින්ම පිරිසිදු කෙරෙන කුරුඳු කාලයක්‌ සිට මා මුළුතැන්ගෙට පූජා කළා. ඖෂධීය ගුණයෙන් සපිරි කුරුඳු උත්සවශ්‍රීයෙන් දළදා හිමියන් අභිමුවට පූජා කිරීමට මට මහත් ආශාවක්‌ ඇති වුණා. අවුරුද්දක්‌ පුරා කුරුඳු තලන, අපේම දෑතෙන් පිරිසිදුව සැකසෙන කුරුඳු බේලයක්‌ බුදුන්ට පුදන්නට බැරිනම් අපි මිනිස්‌සුද කියලා මට හිතුණා. ඒ අනුව නායක හාමුදුරුවන්ගෙන් සහ දියවඩන නිලමේගේ අවසරයෙන් එදා සිට අදටත් මම කුරුඳු පූජා කරනවා."

සසීස්‌ පී. වැදිගේ ජීවත් වන්නේ බටපොල අම්බලන්ගොඩය. ඔහුගේ පියා වැදිගේ යසරත්නය. ඔහුගේ සීයා වැදිගේ අමදෝරිස්‌ය. මේ පරම්පරාවම කුරුඳු තලලා සුද්ද කරලා වෙළෙ¹ම් කරනවා පමණක්‌ නොවේ අක්‌කර ගණනක කුරුඳු වගා කරන්නෝය. 

කැෂියා, සිනමොන් ආදී වර්ග කිහිපයක්‌ අතරේ සැකසුණද කුරුඳු ප්‍රණීත පානයක්‌ සේම, මිහිරි අනුපානයකි. තිත්ත රස පැණි රස මුසුව අතිශය සුගන්ධයකින් හෙබි කුරුඳු රසකාරයක්‌ වශයෙන් යොදා ගනුයේ ආහාරපානවල සපිරි ගුණාත්මක සංඝටක මනුෂ්‍ය ශරීරයේ රුධිරයට මුසු කිරීමට උරා ගැනීමට ප්‍රබල පිටිවහලක්‌ ලබා දෙන්නට සමත් හෙයිනි. එය මිනිස්‌ ජීවිතයට අත්‍යවශ්‍ය සාධකයකි. 

එවන් ඖෂධයක්‌ පූජා පිණිස වෙන් කිරීමෙන් ලැබෙන කුසලය මහානුභාව සම්පන්නමය. 

වැදිගේ පූජාව පවත්වන්නේ බැති සිතින්මයි. හේ බුදු පුදට වෙන්කරන කුරුඳු දණ්‌ඩ කපන්නේද සුදු පිරුවටින් සැරසීගෙන මුකවාඩම් හිස්‌වැසුම් ජටා බැඳගෙනය. දෑත් දෙපා පිරිසිදු කරන්නේද කහ වතුරිනි. 

කුරුඳු දණ්‌ඩ සෝදා දියබේරා ඔකැත්ත (පිට පොත්ත) සූරා දමයි. පිත්තල පොල්ලකින් වටට තදින් තලා තුඩගකින් කැපුමක්‌ යොදා කුරුඳු පොත්ත පිට ගලවයි. එහිදී කොටසක්‌ හෝ ඇබින්දක්‌ හෝ බිම පතිත වුවහොත් ඒවා එසැණින්ම අහකට දමයි. "ඒවා බුදු පුදට අකැපය" ලෙස පවසන්නේ සසීස්‌ ය. 

අතිශය පිරිසිදුව සකසා ගන්නා කුරුඳු බේල් දළදා අභිමුව පූජාවටත්, මුළුතැන්ගෙයි පරිහරණය පිණිස වසරක්‌ පුරාවට අවැසි ප්‍රමාණයක්‌ වෙන් වෙන්ව සකසා කත් බැඳ පූජාව පිණිස ගෙන යයි. සැබැවින් එය උත්තම පූජාවකි. 

මිහිපිට වෙසෙන්නෝ දානමය පිංකම් පවත්වන්නේ කුසල් රැස්‌කිරීමේ අභිමථාර්ථයෙනි. වත්මන නම් බොහෝ උදවිය ඇඳිවත ද උකසට තබා ලෝකයා මවිත කරන්නට දානමාන මහා පිංකම් කරති. 

ඒ අතරේ තමන්ගේ ඩහදිය ශ්‍රමය කැපකොට නෙලන අස්‌වනු භක්‌තිවන්තව පේකොට පූජා කරන මෙවන් පුද්ගලයන් පැසසිය යුතුය.

දළදා පුද වෙනුවෙන් පූජා පිණිස වසරක්‌ පාසා වෙන්කරන "කුරුඳු කොටහ" උදෙසා පාරම්පරික උරුමයෙන් ආ කුරුඳු භෝග සහිත ඉඩමක්‌ වෙන්කොට තැබීමටත් ඔහුගෙන් පසුව ජීවත්ව සිටින ඊළඟ පරම්පරාව හරහා "කුරුඳු දානය" පවත්වාගෙන යැමටත් ඔහු කටයුතු සම්පාදනය කොට තිබේ.

එය උතුම් පුණ්‍ය ක්‍රියාවක්‌ සේම මනුස්‌ස්‌යෝත්පත්තියේ අපූර්වතම පැතිකඩක්‌ සේ දැකිය හැකිය. 

උපේක්‍ෂා වීරසේකර
2013 සැප්තැම්බර් 22 ඉරිදා දිවයින